Η 10η Μαΐου έχει θεσπιστεί ως η Παγκύπρια Ημέρα Διατροφής. Το φετινό μήνυμα σου Συνδέσμου Διαιτολόγων Κύπρου για την παγκύπρια ημέρα διατροφής ήταν, όπως λέει και ο τίτλος του άρθρου: Τρώμε σωστά και ισορροπημένα και το απολαμβάνουμε. Ο περισσότερος κόσμος έχει συνδέσει το «ανθυγιεινό φαγητό», αν μπορούμε να το πούμε έτσι, δηλ. τα τρόφιμα που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε λίπος και ζάχαρη και γενικά είναι υψηλά σε θερμίδες και χαμηλά σε θρεπτικά συστατικά, με το νόστιμο. Αντιθέτως, φαγητά που συμβάλλουν στη διατήρηση ενός υγιούς βάρους και είναι πλούσια σε θρεπτικά συστατικά, έχουν συνδυαστεί με το άνοστο ή άγευστο. Πολλοί μάλιστα θα αποφύγουν να ξεκινήσουν μία προσπάθεια βελτίωσης της διατροφής τους, ακριβώς επειδή αισθάνονται ότι θα στερηθούν τη γευστική ικανοποίηση που παρέχει το φαγητό.
Σίγουρα το φαγητό το οποίο έχει για παράδειγμα λίπος προσφέρει γευστική απόλαυση. Όμως δεν σημαίνει ότι το λιπαρό φαγητό είναι πάντα νόστιμο ή ότι το άπαχο φαγητό είναι πάντα άνοστο. Εξάλλου με μια ματιά στον κατάλογο ενός ακριβού εστιατορίου θα βρει κάποιος πολλές επιλογές όπως π.χ. φιλέτο κρέας ή ψαρονέφρι που θεωρούνται εξαιρετικής γεύσης αλλά και ταυτόχρονα είναι χαμηλές σε λίπος επιλογές. Θα μπορούσε να πει κάποιος ότι το άπαχο κρέας σε σχέση με το λιπαρό γίνεται στεγνό. Ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι το στήθος κοτόπουλου. Αυτό ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα αλλά εδώ έχει μεγάλη σημασία η προετοιμασία του κρέατος καθώς και ο τρόπος μαγειρέματος.
Για παράδειγμα, το μαρινάρισμα μπορεί από τη μία να δώσει ιδιαίτερο άρωμα ενώ ταυτόχρονα θα το κάνει και ζουμερό. Αν αλλάξουμε τον τρόπο ψησίματος μπορούμε να διατηρήσουμε τα υγρά του κρέατος στο εσωτερικό και να παραμείνει ζουμερό. Βλέπουμε λοιπόν ότι με μικρές «επεμβάσεις» μπορούμε να πετύχουμε ένα γευστικό αποτέλεσμα που κατά την άποψή μου είναι ανώτερο από αυτό που παρέχει το λιπαρό κρέας. Διότι το λίπος δεν θα επιτρέψει να αναδειχτεί πλήρως η γεύση του ίδιου του κρέατος μιας και το λίπος θα την καλύψει. Άρα μπορούμε να συμπεράνουμε ότι μπορούμε να τρώμε «υγιεινά» και ταυτόχρονα να απολαμβάνουμε το φαγητό. Αυτό είναι κάτι που θα το επιβεβαιώσουμε και σε επόμενο άρθρο που είναι αφιερωμένο στην παγκύπρια ημέρα διατροφής.
Εκτός της απόλαυσης της υγιεινής διατροφής, το μήνυμα της φετινής παγκύπριας ημέρας διατροφής είναι το ότι τρώμε σωστά και ισορροπημένα. Αυτό προϋποθέτει ότι κάποιος επιλέγει τροφές από όλες τις ομάδες τροφίμων καθώς και ότι παίρνει αρκετή ενέργεια (θερμίδες). Κανένα τρόφιμο ή ομάδα τροφίμων δεν παρέχει όλα τα θρεπτικά συστατικά. Επομένως, υπάρχει απόλυτη ανάγκη να καταναλώνονται τρόφιμα από όλες τις ομάδες τροφίμων και ακόμα και διαφορετικά τρόφιμα από την ίδια ομάδα. Αυτό και μόνο εξασφαλίζει την βελτιστοποίηση της υγείας, την αποφυγή διατροφικών ελλείψεων και την μείωση του κινδύνου για χρόνια νοσήματα. Ταυτόχρονα θα πρόσθετα, ότι πρέπει να καταναλώνονται τροφές που είναι της εποχής, μιας και η φύση έχει φροντίσει να μας παρέχει τα κατάλληλα τρόφιμα για κάθε εποχή. Επίσης, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε να βάζουμε χρώμα στο πιάτο μας. Έτσι θα πρέπει να επιλέγουμε όσο περισσότερα χρώματα μπορούμε στο πιάτο μας. Καταναλώστε λοιπόν φρούτα και λαχανικά με τα εξής χρώματα: κόκκινο, πορτοκαλί και κίτρινο, μωβ και μπλε, άσπρο. Για παράδειγμα, το πράσινο από ένα φυλλώδες λαχανικό, το κόκκινο από την ντομάτα και το κίτρινο-πορτοκαλί από την πιπεριά ή το βερίκοκο. Αυτό εξασφαλίζει την πρόσληψη μιας ποικιλίας σε θρεπτικά συστατικά και διαφορετικών ειδών αντιοξειδωτικών ουσιών για να θωρακίσουμε τον οργανισμό μας.
Τέλος, ένα χρήσιμο εργαλείο της φετινής ημέρας διατροφής ήταν «ο κανόνας 5-2-1-0». Αυτός ο κανόνας είναι ένας εύκολος τρόπος για να θυμόμαστε κάποιες βασικές συνήθειες που πρέπει να έχουμε μέσα στην ημέρα. Έτσι το 5 συμβολίζει τις 5 μερίδες φρούτων και λαχανικών που πρέπει να καταναλώνουμε μέσα στην ημέρα. Τελευταία στοιχεία μάλιστα αυξάνουν αυτόν τον αριθμό σε 7 μερίδες φρούτων και λαχανικών ημερησίως. 1 μερίδα φρούτου είναι ένα μικρό ή μέτριο φρούτο ενώ 1 μερίδα λαχανικών είναι όσο το μέγεθος μιας γροθιάς. Το 2 συμβολίζει ότι δεν πρέπει να ξεπερνάμε τις 2 ώρες συνολικά που θα περνάμε χρόνο μπροστά σε οθόνες αναψυχής όπως ο υπολογιστής ή η τηλεόραση. Το 1 συμβολίζει ότι θα πρέπει να επιδιώκουμε να ασκούμαστε ή να έχουμε κάποιας μορφής φυσική δραστηριότητα για 1 ώρα την ημέρα τουλάχιστον ενώ το 0 αναφέρεται στο γεγονός ότι πρέπει να αποφεύγουμε την κατανάλωση ζαχαρούχων αναψυκτικών ή ροφημάτων και να προτιμούμε το νερό ενώ εναλλακτικά για την ενυδάτωση μπορούμε να καταναλώσουμε και αφεψήματα όπως το τσάι και τα βότανα.
Ξεκινήστε λοιπόν από σήμερα να εφαρμόζετε τον κανόνα 5-2-1-0 τρώγοντας και επιλέγοντας από ένα ευρύ φάσμα τροφίμων και εξασφαλίστε υγεία και ευεξία. Στο επόμενο άρθρο θα αναφερθούμε στο δεύτερο σκέλος της παγκύπριας ημέρας διατροφής που ήταν η μεσογειακή διατροφή και το ελαιόλαδο, όπου θα αναφερθούμε στα ιδιαίτερα οφέλη της μεσογειακής διατροφής αλλά και την θρεπτική αξία του ελαιολάδου.